PERKEMBANGAN FIQH SYAFI'I ERA MILENIUM: KAJIAN FATWA-FATWA SEMASA DI MALAYSIA

The Development of Fiqh Syafi’i In The Millennium Era: A Study of Current Issues in Malaysia

Abstract

Perkembangan pesat yang berlaku dalam persekitaran kehidupan manusia era kini menjadi faktor timbulnya banyak permasalahan baru serta memerlukan kepada ijtihad daripada para fuqaha. Di Malaysia, institusi fatwa terikat dengan enakmen-enakmen di negeri masing-masing yang mengikat keputusan fatwa agar memberikan keputusan dengan mengikut pandangan yang muktamad dalam mazhab Syafi’i. Walau bagaimanapun, bagi situasi tertentu, Jawatankuasa Fatwa dibenarkan membuat keputusan dengan bertaklid kepada pandangan yang lemah dalam mazhab atau bertaklid kepada mazhab lain dengan mengambil kira pertimbangan maslahah masyarakat setempat. Objektif penulisan ini adalah bagi mengkaji dan menganalisis perkembangan, penyusunan dan ijtihad-ijtihad baharu dalam fiqh Syafi’i khususnya dalam institusi kefatwaan di Malaysia dalam mendepani isu-isu fiqh kontemporari. Kajian ini menggunakan kaedah kualitatif melalui kajian kepustakaan iaitu dengan merujuk kepada fatwa-fatwa yang dikeluarkan oleh Jawatankuasa Fatwa serta mengkaji asas keputusan tersebut dikeluarkan. Data tersebut seterusnya dianalisis dengan melihat kepada isu-isu terpilih bagi melihat pengamalan fiqh Syafi'i khususnya dalam kefatwaan di Malaysia bagi mendepani isu-isu semasa pada era milenium ini. Hasil kajian mendapati bahawa perkembangan fiqh Syafi’i di Malaysia dizahirkan melalui penghasilan penulisan, kajian, serta keputusan fatwa seiring dengan perkembangan semasa. Pandangan marjuh dalam mazhab boleh digunakan dalam memberikan fatwa apabila terdapat keperluan. Penentuan sesuatu hukum hendaklah mengambil kira beberapa kriteria daripada waqi’, pertimbangan antara maslahah dan mafsadah, serta konsep darurat bagi memberikan keputusan yang sesuai untuk masyarakat di Malaysia.